Klimat

Mariusz Polok

Fundacja Speleologia Polska

Klimat
Klimat Albani kształtowany jest przez dwie główne strefy klimatyczne. Zachodnia centralna i południowa Albania to strefa ciepłego klimatu śródziemnomorskiego. Północ i wschód kraju to strefa mieszania się wpływów klimatu kontynentalnego z nad Bałkanów z łagodnymi masami śródziemnomorskimi. Napływ mas powietrza kontynentalnego jest szczególnie widoczny i istotny w okresie zimowym, a stopień kontynentalizacji klimatu zależy najbardziej od wysokości nad poziom morza.
Alpy Albańskie to ta część Albanii gdzie kontynentalizm klimatu jest najbardziej widoczny.
Temperatura
Średnia roczna temperatura dla Alp Albańskich to ok 90C ale zakres spodziewanych temperatur wynosi od -200 C zimą do +350 C latem. Najcieplejszym miesiącem roku jest sierpień, kiedy to możemy się spodziewać nawet 28 dni z temperaturą maksymalną powyżej 200 C. Na drugim biegunie jest styczeń z około 20 dniami z mrozem. W skali całego roku dni z przymrozkami możemy się spodziewać w okresie od października do maja. Zaś dni upalne (temp > 30 0C) mogą się pojawiać od czerwca do września z maksimum w sierpniu (4 dni) i lipcu (3 dni)
Opady
Ścieranie się nad Alpami Albańskimi mas powietrza znad Morza Śródziemnego i Bałkanów, każdorazowo związane z pokonywaniem tego wysokiego masywu górskiego najbardziej jest widoczne w bardzo dużej wielkości rocznego opadu.
Opady występują głównie w okresie listopad-kwiecień z maksimum w okresie listopad-styczeń i mogą osiągać średnio rocznie od 1800 do 2280 mm (stacja Iballe). Liczba dni z opadem najwyższa jest w okresie listopad-maj i wacha się w przedziale 12 -13 dni/miesiąc. Maksimum przypada na kwiecień kiedy to co drugi dzień jest z opadem. Najmniej dni z opadem możemy oczekiwać w okresie letnim z maksimum w miesiącach lipiec-sierpień kiedy to dni deszczowych bywa statystycznie ok 9. Zimą w górach utrzymuje się pokrywa śnieżna. W dolinach przez ok 100 dni, a w strefach wierzchołkowych do > 250 dni. Miąższość pokrywy śnieżnej sięga w górach nawet kilku metrów (Kukes 160 cm). Cechą wyróżniającą obszar Alp Albańskich są wielkie opady nawalne. W kilku stacjach notowano maxima 24 godzinne opadu w wysokości 420 mm w stacji Bogë, 345 mm w stacji Shkodra, i 310,7 mm w stacji Puke (L.Muçaj, V. Mustaqi, E. Bruci 2010). W okresie letnim opady są związane ze zjawiskiem burz. Miesiącem w którym możemy się spodziewać ich największego natężenia jest okres od czerwca do sierpnia z maksimum w lipiec.
Usłonecznienie i zachmurzenie
Zdecydowanie najlepszym okresem dobrej pogody są miesiące czerwiec- sierpień, w tym okresie możemy się spodziewać nawet do 28 dni z pogodą słoneczną lub niewielkim zachmurzeniem. Najwiecej takich dni możemy oczekiwać w sierpniu. Po tym okresie liczba dni pochmurnych znacząco wzrasta aby w okresie listopad-kwiecień osiągnąć roczne stałe maksimum od 12 do 14 dni pochmurnych.
Nasze pogodowe doświadczenia
Od 15 lat odwiedzamy Albanię w różnych okresach roku. Udało nam się wypracować własny „model” klimatyczny ze szczególnym uwzględnieniem prowadzenia eksploracji powierzchniowej i jaskiniowej w optymalnych warunkach pogodowych.
Nasze wieloletnie doświadczenia wskazują że najlepszym okresem na organizację działalności eksploracyjnej jest sierpień. To zdecydowanie najcieplejszy i najbardziej słoneczny miesiąc roku do tego z najmniejszą ilością opadów i małą liczbą burz, choć oczywiście nie jest ich pozbawiony. Minusem jest natomiast duże ryzyko występowania samoistnych wielodniowych pożarów na dużych obszarach. Pożary jeśli jest ich dużo, a bywa, mocno utrudniają działalność, czasem wręcz ją uniemożliwiając.
Sierpień jest także okres z rocznym minimum występowania pokrywy śnieżnej. Z naszych doświadczeń wynika że czerwiec to jeszcze okres pełnej pokrywy śnieżnej o znacznej miąższości, szczególnie na wysokościach powyżej 1700 m n.p.m. Lipiec to okres licznych burz i intensywnego zanikania pokrywy śnieżnej. Natomiast we wrześniu w czasie jednej z wypraw odnotowaliśmy już opady śniegu.